Algemene beschrijving Hollandstellung

Knokke Heist - Westkapelle - Lapscheure - Moerkerke - Middelburg - Maldegem - Sint Laureins- Adegem - Eeklo - Lembeke - Oosteeklo - Ertvelde - Kluizen - Gent - Assenede - Sint Kruis Winkel - Mendonk - Zaffelare - Eksaarde - Moerbeke Waas - Sinaai - Kemzeke - Stekene - Sint Gillis Waas - Vrasene

Structuren WO II in directe omgeving Hollandstellung (Zweitestellung): Knokke Heist - Maldegem - Sint Laureins- Philippine (NL) - Sas Van Gent (NL) - Sluiskil (NL)

Wat voorafging aan de loop van de Hollandstelling is voor de vooruitgeschoven lijn te zoeken op grondgebied Ertvelde.

De Hollandstellung - Inventarisatie van deze bunkerlinie op grondgebied Sint Kruis Winkel.

Op grondgebied Sint Kruis Winkel stonden er origineel volgens een detailtelling in 1935 5 bunkers. Dit klopt echter niet omdat 2 van deze 5 structuren origineel op grondgebied Terdonk stonden en dit in 1921 nog deel uitmaakte van Kluizen. Pas van 1927 ging dit op in de Gentse haven zodat het in 1935 hoogstens kon juist geteld zijn als Gents grondgebied maar zeker niet bij Sint Kruis Winkel. Daarom dat er in feite sowieso maar maximum sprake kan zijn van nog 3 structuren op dit grondgebied.

Op Sint Kruis Winkel stonden de laatste 3 restanten van de vooruitgeschoven linie die zich reeds afsplitste ter hoogte van Maldegem - Celie. De laatste bunkers van deze vooruitgeschoven linie eindigden dus niet zoals meestal wordt teruggevonden bij het kanaal Gent Terneuzen maar effectief nog aan de overzijde op grondgebied Sint Kruis Winkel.

Een structuur moet gelegen hebben, zeer kortbij het huidige kanaal Gent-Terneuzen op de kaaien van het huidige terreinen van Sidmar. De 2 andere structuren lagen eveneens op de terreinen van Sidmar en zijn eveneens 100% zeker verdwenen. Ook is er amper informatie over terug te vinden.

Omdat de eigen telling uit het boek "De Hollandstellung" van Hans Sakkers zeker niet de volledige lijn onderzocht, is de telling die daar in terug te vinden is, ook zeer irrelevant om als referentie te gebruiken, wat dan ook niet is gebeurd. Wel zijn de vermelde locaties uit het boek mee opgenomen in de eigen zoektocht.

In de inventarisatie uit 1921 werden op Sint Kruis Winkel slechts 2 structuren teruggevonden. Dit waren dan allicht nog 2 structuren die eigenlijk niet op Sint Kruis Winkel lagen maar op het gehucht Terdonk, dat toen nog deel uitmaakte van Kluizen. Bij de herhaling van deze telling in 1935 werden er op Sint Kruis Winkel plots 5 structuren teruggevonden. Ook dit kan onmogelijk kloppen omdat opnieuw de twee structuren op Terdonk nog altijd bij Sint Kruis Winkel zullen geteld zijn. Vanaf 1927 was Terdonk echter afgesplits van Kluizen en al toegevoegd bij Gent. Deze 2 structuren hadden dus in 1935 eigenlijk al bij Gent en de bunkers van Rodenhuize geteld moeten zijn op dat moment, wat niet zal zijn gebeurd. Ook bij de inventarissatie van rond de jaren '90 door George Spittael werden van de structuren op Sint Kruis Winkel en Terdonk wel de studies gevonden uit 1935 maar bleek ook deze persoon niet echt uit te komen hoe en waar deze in detail te gaan situeren. De structuren moeten allicht al van rond 1965 zijn verdwenen en net zoals op de huidige Kluizendokken is er van het originele wegennet van het toenmalige Sint Kruis Winkel niets meer terug te vinden.

Volgens de inventarissatie van 1935 stonden er op Terdonk 1 bunker van een onbekend type en 1 mitrailleurbunker. De 3 overige bunkers. De bunker tegen het kanaal effectief op toenmalig grondgebied Sint Kruis Winkel was eveneens niet gedefinieerd van type. De 2 overige bunkers waren opnieuw manschappenbunkers.

In 2018 was er op dit grondgebied niets meer terug te vinden of te prospecteren. Ook betreffen dit terreinen van zware staalindustrie waar niet zomaar eens valt rond te neuzen naar allicht lang verdwenen structuren. De kanst dat nog iets wordt teruggevonden is zo goed als 100% nihil tot onbestaande.

Op dit grondgebied kunnen om alle bovenstaande redenen ook de bunkerlocaties maar ongeveer aangeduid worden.

Hieronder alvast de situatie van structuren door www.bunkergordel.be teruggevonden, Mocht u er meer info over kunnen geven over ontbrekende zaken, aarzel niet dit door te geven op info@bunkergordel.be. Weet dat aanvullende details over bunkers aangeduid met cirkeltjes omdat de 100% exacte locatie mij ontbreekt, zeker ook altijd welkom zijn.

Elk aangeduid bunkertje werd informatief van een eigen veronderstelde indeling voorzien omdat de oude reeds bestaande indelingen vrij onlogisch zijn en er blijkbaar types worden uitgevonden bij de vleet zonder dat ze soms nog van elkaar onderscheidbaar zijn. Er zullen later nog gedetailleerde bunkerfiches worden toegevoegd van de bunkertjes die tijdens de zoektocht ook in de mate van het mogelijke in detail gefotografeerd worden.

Alle onderstaande luchtfoto's zijn afkomstig van Google Earth.

De teruggevonden locaties werden om de deze telling iets visueler te maken van een aparte kleur voorzien. Deze kleuren werden toegepast op onderstaande foto's:

  • Nog bestaande Hollandstellung bunkers - Lichtblauw
  • Structuren die in dezelfde regio zijn opgetrokken maar geen deel uitmaken van de Hollandstellung - Geel. (Geel)
  • Gekende gesloopte structuren - Rood
  • Hollandstellung bunkers reeds vermeld op vorige foto's - Oranje.

Indien de locaties zo goed als correct gekend zijn, zullen de structuren aangeduid worden met een stip in bovengemelde kleur. Indien enkel ongeveer de locatie gekend is, zal dit gebeuren met een cirkeltje in de gemelde kleuren. Ook de grootte van de cirkel zal afhangen van de mate van onduidelijkheid van de te localiseren zone.

Om het intern wat overzichtelijk te maken werd een interne nummering toegepast die niets vandoen heeft met eerder gemaakte en bestaande tellingen van her en der uit het verleden. Het is gewoon een eigen vorm van telling per gemeente. Ga er dan vooral ook alvast niet meer achter zoeken.

De loop van de Hollandstellung in grote lijnen op een luchtfoto van Sint Kruis Winkel.

Eindpunt van de vooruitgeschoven linie aan de overkant van het kanaal Gent-Terneuzen, huidige terreinen Sidmar Gent.

1. SKW L 01 - Locatie verdwenen onbekende bunker overzijde kanaal Gent Terneuzen, huidige kade terrein Sidmar Gent

2. SKW L 02 - Locatie verdwenen Manschappenbunker op huidige terreinen Sidmar Gent nabij uiteinde vroegere Groenstraat.

3. SKW L 03 - Locatie verdwenen Manschappenbunker op huidige terreinen Sidmar Gent nabij vroegere Pachtgoed.

Bovenstaande inventarisatie op grondgebied Sint Kruis Winkel is allicht volledig maar allicht nog zeer moeilijk in detail te verfijnen. De locaties van de aangeduide bunkers (ook van de gesloopte) zullen allicht vrij juist zijn.

Als uzelf nog aanvullingen of correcties weet ten opzichte van bovenstaande reeks structuren op grondgebied Ertvelde, gelieve dit dan door te geven, zodat toch eindelijk eens een volledige inventarisatie van wat nog van deze linie bestaat zou gekomen kunnen worden. Gelieve in dat geval te mailen op info@bunkergordel.be. Alvast bedankt voor uw medewerking.

Voor het verdere verloop van de linie is er niet echt meer sprake van een voorlijn en een achterlijn. We bevinden ons dan namelijk op het grondgebied Mendonk waar de linie ongeveer eenlijnig voortloopt tot in Vrasene.

Gebruikte externe bronnen:

  • Vestingsflash 2008 - De Hollandstellung - Georges Antheunis - Gents stadsarchief
  • Het archief van Eeklo, meer specifiek, de collectie George Spittael met dank aan Mr Marc Verbiest.